Het scenario dat het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt zonder een akkoord over de scheiding en de toekomst is “waarschijnlijker dan ooit”.
Dat schrijft EU-president Donald Tusk in zijn uitnodiging aan de EU-leiders voor een top woensdag en donderdag in Brussel.
“De zaken zijn zoals het er nu voorstaat ingewikkelder dan sommigen wellicht hadden verwacht. We moeten hoe dan ook hoopvol en vastbesloten blijven, want beide kanten zijn welwillend. Tegelijk moeten we verantwoordelijk zijn en ons voorbereiden op een no-deal-scenario, dat waarschijnlijker dan ooit is”, aldus Tusk in zijn brief.
Woensdagavond komen de leiders van de 27 EU-lidstaten bijeen om te bespreken hoe het verder moet met de onderhandelingen met de Britten. Tusk heeft premier Theresa May, die bij die discussie niet aanwezig mag zijn, uitgenodigd om haar visie op de toestand te geven.
Welke volgende stappen de EU gaat zetten bepalen de leiders op basis van advies van EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier, die de 27 woensdag tijdens het werkdiner op de hoogte brengt van de laatste ontwikkelingen. Ook zal de Europese Commissie, die al bezig is met de juridische voorbereidingen voor het geval Londen en Brussel geen overeenkomst kunnen sluiten, toelichten hoe het daarmee staat.
Tusk schrijft dat dit alles de EU niet mag wegleiden van alle inspanningen om de best mogelijke overeenkomst voor allen te bereiken. "Dat moet onze instelling zijn. Laten we niet opgeven."
Ook Rutte ziet nog grote struikelblokken
Premier Mark Rutte is sinds vorige week "niet positiever" geworden over de Brexitonderhandelingen. "We hadden gehoopt dat er gisteren een doorbraak zou worden bereikt, maar dat is niet gelukt", zei hij tijdens het bezoek van de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz. Dat land is dit halfjaar tijdelijk voorzitter van de EU.
Rutte noemde de speech van de Britse premier Theresa May in het Lagerhuis eerder op de dag over de Brexit "behulpzaam". Ze heeft volgens hem nog eens heel duidelijk haar positie uiteengezet en zich positief getoond over de mogelijkheden om er deze week uit te komen. Later deze week is er nog een Europese top.
Vorige week toen de Duitse bondskanselier Angela Merkel in het Torentje was zei Rutte "heel voorzichtig optimistisch" te zijn. Daar is niks in veranderd, aldus de premier.
Een oplossing voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland is het belangrijkste struikelblok op dit moment. "De partijen zijn elkaar behoorlijk genaderd, maar er zijn nog wel een paar lastige zaken op te lossen", aldus Rutte. Kurz denkt dat er oplossing zal worden gevonden voor de grenskwestie. "Dat gaat wel lukken."
"Het is ook belangrijk niet te negatief te zijn", meent Kurz. "De situatie had ernstiger kunnen zijn." Er is volgens hem vooruitgang geboekt in de onderhandelingen. "Het wordt niet makkelijk, maar er is zeker reden tot optimisme dat het mogelijk zal zijn een harde Brexit te vermijden en tot een oplossing met Groot-Brittannië te komen."